Sunday, October 30, 2011

Fransa neden bir ulus devleti de Almanya değil? - 2

16 Eylül 2011

Bir önceki yazıda, Fransa'nın 1204-1214 arası merkezi otorite tesis ettiğini, bu otoriteyi Mukaddes Roma (Alman) İmparatorluğu' nun tesis edemediğini, 100 Yıl Savaşları'nın son evresi (1415-1453)'te Fransa halkının silah altına alınıp devlette bürokratik/memuri makamlar aldığını ve ulus devletleşmeye başladığını yazdık.

Bundan sonra Fransa'nın nasıl ihtilale ilerlediğini ve Almanya'nın birleşmesini anlatayım.

Fransa, 1453 yılında 100 yıl savaşları neticelenince, Almanya' nın Habsburg hanedanı 1477'de Burgondiya, 1516'da İspanya mülklerini ele geçirene kadar Avrupa'nın Osmanlı İmparatorluğu ile beraber başat gücü oldu.

İspanya Kralı Habsburglu Charles II'nin ölümünden sonra Fransa, 1701-1714 yıllarında cereyan eden İspanya veraset harbine girdi. İspanya Alman Habsburg kontrolünden çıktı, Fransız Bourbon ailesinin kontrolüne girdi (Bourbonlu Philip V İspanya Kralı oldu).

1740-1748 arasında ise Fransa bu kez babası Habsburg olan son vatandaş, Marie Theresa'nın İmparatoriçeliği' ni sınayan Alman/Avusturya Veraset Harbinin başat aktörüydü. Harbin sonunda Marie Theresa ve kocası Lorraineli Francois I, İmparatorluk makamını korudular.

İspanyol ve Avusturya Veraset harplerinde, Habsburg Almanya'sı Fransa'nın rakibiydi.

Lorraine ailesinin damat olması ile beraber Avusturya Veraset harbi bitişi ile umulmadık bir gelişme oldu, Fransa ile Habsburg yakınlaşması. Silesya kontrolü için Saksonya ve Brandenburg Prenslikleri (iki prenslik de Protestan Almandır) arasındaki mücadele ile başlayan ve 1756-1763 yıllarında cereyan eden 7 yıl savaşlarında (Aslında ilk dünya savaşı 7 yıl Savaşlarıdır) bu kez Habsburg Katolik Almanyası ve Fransa aynı saflardaydı. Bu ittifakın bir ürünü de habsburglu Marie Antoinette'nin Fransız Kralı Louis XVI ile evli olmasıdır.

Fransa' nın artık yönetime dahil olan halkı, bu ittifakı gururlarına yediremediler. Zaten İspanyol Veraset Harplerinden beri süregelen sorunlar, ardarda patlayan Avusturya Veraset ve 7 Yıl Savaşları ile bozulan Fransız sosyal düzeni, Kilisenin ve aristokrasinin o zamanda elinde bulunan büyük topraklar, Fransız orta ve alt sınıfını duruma müdahale etmeye zorladı. 1789 ihtilalinde Aristokrasi ve Kilisenin elindeki mallara el kondu ki kilise mallarına en son el koyan uluslardan birisi Fransızlardır ama ne hikmetse bizde Katı şekilci laik anlayış, Fransız jakobenizmi olarak adlandırılır. Oysa ki Fransız ihtilali, ardarda vuku bulan iki harbin sonucunda ortaya çıkmış, asıl amacı "SERVET TRANSFERİ" olan ve bunu başaran bir ihtilaldi.

Bu ihtilalin beklenmedik yan etkileri de oldu, en meşhuru Napoleon'dur.

Gelelim geç kalmış Almanya Birleşmesine.

Bir not verelim, 2 Aralık 1806 yılında Austerlitz Muharebesi' nde Napoleon Fransası, Alman ve Rus İmparatorluk ittifakını yendi. 1806'da zaten otonom Prensliklerin zoraki birleşmi olan 1. Alman İmparatorluğu (962-1806 arası yaşadı) efektif olarak son buldu, Kuzey Alman prenslikleri ve Avusturya olarak iki parçaya ayrıldı. Zamanla Avusturya konumunu biraz toparlayarak Macaristan ile birleşti ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu oluştu.

Kuzey Alman Prenslikleri ise Habsburg Avusturyası ile 1866'da Königgratz'da, Fransız İmparatorluğu ile 1870'de Sedan'da savaştı. Mağlup Fransa'nın Versailles sarayında Prusya önderliğindeki Kuzey Alman Prenslikleri ittifakı 2. Alman İmparatorluğu (İkinci Reich) olarak kuruldu, Prusya Kralı Hohenzollernli Wilhelm, Wilhelm I olarak Alman İmparatorluk tahtına oturdu.

Bu birleşim tam olamadı zira Avusturya bu imparatorluğun dışındaydı. Dünya üzerinde yaşayan Almanların tamamını merkezi otoriteye ancak 2. Cihan Harbi öncesi ve harp döneminde Avusturya(Anchluss), Çekoslovakya-Sudetenland ve Polonya' yı işgal eden Hitler bağlamıştır. Almanya, asla bir Fransa gibi ulus-üniter devletini kuramadı. Fransa'da Philip II Augustus' un 1204'te yaptığını Almanya'da gerçekleştiremediler.

0 Comments:

Post a Comment

<< Home